Jak zaparzać herbatę? Kompletny przewodnik

Herbata Czarna

Czarne herbaty pochodzą z licznych plantacji indyjskich, cejlońskich i chińskich. Szczególnie wyjątkowa herbata pochodzi z Darjeeling, okręgu w północnych Indiach. Znane i cenione są również herbaty pochodzące z indyjskiej prowincji Assam oraz z Cejlonu (Sri Lanka). Herbata może być sprzedawana w postaci liściastej (najlepszej jakości), łamanej, proszkowej i pylistej.

Obróbka czarnej herbaty ma zawsze cztery podstawowe etapy: więdnięcie, zwijanie, fermentowanie (utlenianie) i suszenie (”palenie”).
Herbatę czarną otrzymuje się z prawie każdego rodzaju herbaty zielonej, poprzez poddanie jej procesowi oksydacji, co powoduje zmianę zabarwienia listków na brązowo. Jednoczesnej przemianie ulegają wszystkie składniki herbaty. Fermentacja powoduje, że garbniki zamieniają się w związki aromatyczne, zmniejsza się udział witaminy C oraz niektórych związków mineralnych.

Właściwości naparu:

– koi duszę, rozjaśnia umysł (zawiera kofeinę zwaną teiną),
– teina wzmaga aktywność soków trawiennych,
– zawiera bioflawonidy, czyli przeciwutleniacze opóźniające proces starzenia.

Herbata Pu Erh

Herbata Pu Erh jest uprawiana w Chinach od ponad 1700 lat.
Jej ojczyzną jest południowa prowincja Chin – Yunnan. Przygotowywana
jest według tajemnej receptury. Wiek suszu
herbacianego dochodzi nawet do 60 lat. Naukowcy twierdzą, że
Pu Erh zyskuje swoje lecznicze właściwości i niepowtarzalny
aromat dzięki procesowi fermentacji. Jej zdrowotne działanie
jest tym skuteczniejsze, im dłużej pozwala się jej dojrzewać
w odpowiednich warunkach. Ze względu na skuteczność
działania naparu – najlepsza jest liściasta, o specyficznym tj.
mocno ziemnym aromacie. Badania prowadzone we Francji
dowodzą, że 88% pacjentów pijących regularnie herbatę Pu Erh
w ciągu miesiąca straciło od 3 do 10 kg.

Właściwości naparu:

  • wspomaga pracę wątroby,
  • skutecznie walczy z nadwagą,
  • obniża poziom cholesterolu,
  • oczyszcza organizm z toksyn,
  • pobudza procesy trawienne,
  • zawiera duże ilości cennych aminokwasów i biopierwiastków,
  • zapobiega powstawaniu agresywnych związków tlenu – wolnych
    rodników,
  • łagodzi skutki spożywania alkoholu,
  • wzmacnia organizm.

Herbata zielona

Herbata zielona w medycynie chińskiej znajduje swoje
zastosowanie już od ponad tysiąca lat. Chińczycy używają jej do
leczenia ospałości, zaburzeń trawiennych, bólów głowy,
kłopotów ze wzrokiem (nieostre widzenie), zatruć alkoholowych
i rozstroju żołądka.
Czy wiesz, że zielone herbaty są naturalnym źródłem ważnych
dla zdrowia witamin i minerałów?

Właściwości naparu:

  • ułatwia koncentrację, poprawia pamięć, rozjaśnia umysł,
  • obniża ryzyko zawału serca i miażdżycy tętnic, zmniejsza ryzyko
    zakrzepów,
  • obniża ciśnienie krwi,
  • służy w profilaktyce nowotworowej (niektóre polifenole zawarte w
    herbacie potrafią hamować oddziaływanie związków odpowiedzialnych
    za powstawanie zmian nowotworowych),
  • działa antyoksydacyjnie, czyli opóźnia efekty starzenia (dzięki
    obecności przeciwutleniaczy),
  • sprzyja trawieniu i usuwa uczucie przepełnionego żołądka
    (poprzez pobudzenie wydzielania soków żołądkowych),
  • wzmacnia zęby i chroni przed próchnicą, odświeża oddech.

Herbata Żółta

Nazywana „herbatą cesarską”, ponieważ zarezerwowana była
przez wiele setek lat jedynie dla dworu cesarskiego oraz dla
potrzeb niektórych ceremonii religijnych. Ten rodzaj herbat
produkowany jest tylko w Chinach, w bardzo małych ilościach,
dlatego herbata żółta bywa obiektem poszukiwań koneserów
z całego świata, przez co też osiąga bardzo wysokie ceny na rynku.
Herbaty żółte zalicza się do herbat lekko fermentowanych.
Liście żółtej herbaty poddaje się procesowi men dui, w którym
ulegają fermentacji nieenzymatycznej. Poszczególne gatunki
tej herbaty różnią się tylko momentem, w którym przeprowadza się proces men dui oraz stopniem fermentacji.
Charakterystyczne jest to, że napar żółtej herbaty odbija się od
ścianki porcelanowej filiżanki lub spodka bladoróżową barwą.
Dzięki tej właściwości łatwo jest odróżnić prawdziwą żółtą
herbatę. Najlepiej znane żółte herbaty to: Yellow Tea Huang
Xiao, Ding Gu Da Fang Huang Xiao Tea – znana od czasów
dynastii Ming i Qing. Mówi się, że metoda tej produkcji
zaginęła i została odkryta na nowo w latach 70-tych XX wieku.

Właściwości naparu:

  • przywraca siły witalne,
  • ma znakomity wpływ na układ trawienny,
  • usuwa szkodliwe substancje z organizmu,
  • ma bardzo małą zawartość teiny (tylko 0,35%).

Herbata Biała

Herbata biała jest produkowana na niewielką skalę w Chinach,
głównie w prowincji Fujian. Zbiór herbaty białej odbywa się
wczesną wiosną, gdy roślina budzi się ze snu zimowego.
W trakcie produkcji poddawana jest tylko procesowi więdnięcia
i suszenia. Biała herbata to nierozwinięte jeszcze liście i pączki
wierzchołka krzewu herbacianego (tzw. silver tips). Młode listki
zawierają trzy razy więcej polifenoli, niż liście starsze.
Niektóre gatunki białej herbaty:
Pai Mu Tan White – chińska biała herbata wytwarzana
w południowo-wschodniej części prowincji Fujian. Daje klarowny
napar o świeżym aromacie i gładkim, aksamitnym smaku.
Yin Zhen „Srebrna Igła” – szlachetna herbata, której srebrne pączki
liścia o kształcie małych grubych igiełek dają napar o niesamowicie lekkim aromacie i subtelnym smaku. Dobrze przygotowana
ma gładki, niemalże eteryczny smak, czasami przypominający
gruszki oraz śmietanę lub owoce lichee.

Właściwości naparu:

  • orzeźwia i pobudza,
  • posiada działanie antyoksydacyjne (opóźnia efekty starzenia
    dzięki obecności przeciwutleniaczy),
  • posiada działanie antymutagenne (przeciwdziała
    powstawaniu zmian nowotworowych w komórkach),
  • zawiera polifenole, które chronią organizm przed atakiem
    wolnych rodników (substancji szkodliwych, powodujących zmiany
    w DNA komórki)

Rooibos

Rooibos znany jest również pod nazwa Redbush, Roibush,
Rotbusz. Herbatka ta wytwarzana jest z południowoafrykańskiego czerwonokrzewu uprawianego w RPA (góry Cederberg). Plantacje tej rośliny są jednocześnie terenami naturalnej wegetacji krzewów, dlatego stosowanie
jakichkolwiek nawozów sztucznych czy środków owadobójczych nie jest tu potrzebne. Dzięki temu Rooibos jest całkowicie naturalny i nie zawiera żadnych dodatkowych związków chemicznych i kofeiny. Rooibos jest
odświeżającym napojem rano, wzmacniającym w ciągu dnia i odprężającym przed snem. Gasi pragnienie zarówno w upalne,
jak i chłodne dni.

Właściwości naparu:

  • działa uspokajająco, pomaga w depresjach, nerwowości, problemach ze snem, bólach głowy,
  • zawiera wiele witamin i minerałów, polecany dzieciom,
  • pomaga w przypadku alergii (kataru siennego, astmy),
  • działa antybakteryjnie, antywirusowo, obniża poziom cholesterolu,
  • pozytywnie wpływa na przepuszczalność naczyń krwionośnych,
    czyniąc je bardziej elastycznymi,
  • dzięki zawartości żelaza, potasu i wapnia pomaga przy niwelowaniu
    problemów związanych z żołądkiem i trawieniem,
  • wyrównuje poziom cukru we krwi – łagodzi przebieg cukrzycy

Yerba Mate

Yerba Mate (Ilex paraguarensis) to wysuszone liście
ostrokrzewu paragwajskiego, których napar popularny jest
w Argentynie, Paragwaju, Urugwaju i południowej Brazylii.
Zawiera mateinę (kofeinę).

Właściwości naparu:

  • podnosi sprawność fizyczną i intelektualną (za sprawą
    mateiny, która stymuluje i pobudza centralny układ nerwowy
    nie powodując uzależnienia),
  • zawiera substancje odżywcze: witaminę A, B1, B2, C, E i H,
    ryboflawinę, kwas nikotynowy, pantotenian, żelazo, sód, potas,
    wapno, magnez, krzem, fosforany, siarkę, kwas
    chlorowodorowy, chlorofil, cholinę, inozytol,
  • zwiększa zdolność odpornościową organizmu,
  • wspomaga leczenie astmy (zawiera ksantynę rozszerzającą
    naczynia krwionośne),
  • reguluje przemianę materii, ułatwia trawienie, odbudowuje
    zniszczone tkanki żołądka i jelit,
  • stymuluje osłabiony, zmęczony system nerwowy, likwiduje
    poddenerwowanie, zwiększa żywotność i energię, poprawia
    zdolność koncentracji,
  • ma właściwości moczopędne.

Herbata Oolong

Oolong (nazywany herbatą turkusową) to swego rodzaju
hermafrodyta, herbata wykazująca zarówno cechy herbat
zielonych, jak i czarnych. Jej nazwa oznacza w dosłownym
tłumaczeniu „czarny smok”. Podczas produkcji dopuszcza się
wprawdzie do fermentacji, jednak zostaje ona w określonym
momencie przerwana. Dlatego też niektóre listki tej
„półfermentowanej” herbaty są czarne na brzegach i zupełnie
zielone w środku. Tuż po zbiorze, podczas „więdnięcia” listki
uciska się lekko na brzegach – ich powierzchnia otwiera się
wtedy dopuszczając do środka tlen, w wyniku czego dochodzi
do fermentacji. Oolong jest herbatą o wiele bardziej
wysublimowaną w smaku i delikatniejszą w aromacie jeśli
porównać ją do herbaty czarnej, pozbawiona jest też specyficznej goryczki herbaty zielonej – w zamian za to ma lekko
wyczuwalny ślad słodyczy. Jej ojczyzną są Chiny kontynentalne
i Tajwan, gdzie plantacje znajdują się na północy i północnym
wschodzie wyspy.

Właściwości naparu:

  • reguluje przemianę materii,
  • przyspiesza spalanie tłuszczu u kobiet o 25%, a u mężczyzn
    o 15-20%,
  • obniża poziom glukozy we krwi,
  • obniża poziom cholesterolu,
  • chroni skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników,
  • opóźnia proces starzenia,
  • chroni przed niewydolnością nerek,
  • zmniejsza stres,
  • wzmacnia system odpornościowy

Temperatura i czas parzenia herbat

Herbata:*Temp. wody:Czas parzenia:
Biała90oC5-7 min. **
Żółta80oC3 min.
Zielona chińska70-80oC2-3 min.
Zielona japońska60-75oC1-3 min.
Zielona aromat.70-80oC2-3 min.
Czarna96oC ***3-5 min.
Czarna Darjeeling85-90oC2-3 min.
Czarna aromat.96oC3-5 min.
Oolong90oC4-5 min.
Pu Erh96oC3-5 min.
Rooibos96oC5-8 min.
Mate80oC3-5 min.
Mieszanki ziołowe96oC15 min.

* 1 łyżeczka suszu na 150ml wody.
** Woda w 3-4 min po zagotowaniu osiąga temp. 90oC, w 12 min. spada do temp. 75oC.
*** Biały wrzątek – stan gotującej się wody tuż przed mocnym wrzeniem.