Kiedy rozpoczyna się przygoda z herbatami czystymi – bez dodatków, coraz większe znaczenie ma oprócz jakości herbaty sposób jej zaparzenia. Oczywiście można pozostać przy parzeniu w stylu „europejskim”, czyli w większym dzbanuszku, z zaparzaczem czy nawet w kubku, ale…
Ten sposób zaparzania, szczególnie przy herbatach typu oolong lub zielonych, a czasami też i czarnych nie umożliwia w pełni na ich poznanie.
Wtedy zachęcam do przygotowania herbaty i delektowania się jej aromatami na sposób wschodni.
Na czym polega zasadnicza różnica? Otóż pośpiech powoduje, że najczęściej przygotowujemy herbatę jednorazowo w dużej ilości np. 0,5l. Nawet przy większej ilości liści taka ilość to naprawdę sporo jak na pierwsze parzenie. To powoduje, że każde kolejne parzenie nie będzie już tak aromatyczne jak pierwsze, i nie w odkryje nam nic więcej.
Jakie są tradycyjne naczynia ceramiczne do przygotowania herbaty?
W zależności od rodzaju herbaty ale też i upodobań możemy używać gaiwana, shiboridashi czy hochina korzystając też z czarek lub tzw. „morza herbaty”. Poniżej kilka słów na temat każdego z nich.
gaiwan/gaibei (盖碗/盖杯):
To najbardziej popularne naczynie do przygotowania herbat typu oolong (półfermentowanych) w Chinach. Służy głównie do zaparzania w chińskim stylu Gongfu cha. Jest wykonany zazwyczaj z gliny choć możemy też znaleźć dużo bardziej eleganckie gaiwany z porcelany. Komplet, na który składa się gaiwan to kubek z pokrywką, z gładkim i rozkloszowanym brzegiem. Gaiwan nie musi mieć dziubka (wylewki).
Klasyczny chiński gaiwan posiada stosunek szerokości do wysokości bliski 1. W wersji japońskiej gaiwan jest bardziej płaski.
shiboridashi (絞り出し):
Nazwa tego naczynia pochodzi od japońskiego słowa „shibori” co oznacza wyciskać. Zazwyczaj jest podobny do gaiwana, ale znacznie bardziej płaski ze stosunkiem szerokości do wysokości >1.
Bardziej płaski korpus shiboridayshi ułatwia herbacie na szybsze ostudzenie i lepsze rozprowadzenie temperatury samego naczynia co czyni je bardziej właściwe dla gyokuro czy shinchy.
Co ważne w shiboridashi:
– korpus ma dziobek – czasami z dodanym „prymitywnym” filtrem „grabiącym” składającym się z kilku linii (nacięć) na powierzchni przy wylewce,
– nie ma określonego obrzeża, na którym może spoczywać pokrywka.
hohin/houhin/hobin (宝瓶):
Wywodzi się z Chin ale jest bardzo popularny w Japonii – skąd jego nazwa. Posiada filtrowaną wylewkę (z otworkami) wbudowaną w korpus naczynia.
W przeciwieństwie do gaiwana lub shiboridashi, napar herbaciany nie dotyka przy wylewaniu wieczka, wieczko spoczywa na określonym obrzeżu a poziom herbaty jest dużo niższy niż obrzeże. Hohin jest zazwyczaj wyższy od shiboridashi, ale niższy od gaiwana.
morze herbaty (dzbanek) „Cha hai” lub „Gong Dao Bei”
Ten niewielki dzbanek jest istotnym naczyniem w ceremonii Gong Fu i służy do kontrolowania mocy naparu. Kolejne zaparzenia np. w czajniczku czy gaiwanie przelewamy właśnie do tzw. Morza herbaty. Tak zgromadzoną herbatę z wielu zaparzeń jednej porcji liści możemy rozlać do kilku czarek, przy czym każdy uczestnik ceremonii może cieszyć się takim samym naparem.
Cha hai może przyjmować różne postaci – od szklanej z uchem po kunsztowną, ręcznie wykonaną i prostą w formie (bez ucha).
Morze herbaty ułatwia też wielokrotnie parzenie liści w jednym cyklu, bowiem zlewamy do niego zaparzoną herbatą oddzielając od liści za każdym razem. Nie musimy wypijać od razu całej herbaty – lepiej delektować się nią wolniej.
Na koniec
Trzeba pamiętać, że opisane zostały tu cechy charakterystyczne tych naczyń i wybór właściwego dla nas naczynia zawsze należy dopasować do rodzaju liści herbacianych jakie chcemy parzyć. Zobacz tabelę poniżej:
|
| Oolong | Zielona | Biała |
| Gaiwan | Zdecydowanie się nadaje. | Można parzyć. | Zdecydowanie się nadaje. |
| Shiboridashi | Trzeba pamiętać, że oolongi potrzebują sporo przestrzeni na rozwinięcie liści, której w shibo nie ma. | Tak, w szczególności do wysokiej jakości herbat Gyokuro, Shincha, Sencha. | Trzeba pamiętać, że białe herbaty są lekkie. Objętość liści do przygotowania naparu wymaga większej przestrzeni niż w shibo. |
| Hohin | Można parzyć. | Tak, w szczególności do wysokiej jakości herbat Gyokuro, Shincha, Sencha. | Można parzyć. |